شیوه صحیح تست زدن برای کنکور (مهارت تست زنی)

تکنیک های تست‌ زنی

شما در دوران تحصیل بارها و بارها تجربه کرده‌اید که دانش‌آموزان موفق و حتی افراد متوسط در روزهای قبل از امتحان، سعی می‌کردند نمونه‌ای از سوالات سال‌های گذشته درس مربوط را به دست بیاورند و علاوه بر محک زدن خودشان، دید بهتری نسبت به نوع طرح سوال داشته باشند. بارم‌بندی‌ها، نوع طرح سوال و… را کشف کنند و با درک بهتر شرایط امتحان، در جلسه حاضر شوند. تست‌زنی هم با همین تئوری باید صورت پذیرد. دانش‌آموز و داوطلب باید از قبل بداند از مطالبی که مطالعه کرده چه نوع سوالاتی امکان طرح شدن دارد. از هر موضوع چند سوال و با چه شیوه‌ای طرح می‌شود. این موارد علاوه بر آموزش و یادگیری سبب کاهش اضطراب هم می‌شود، چرا که فرد از امتحان و آزمونی که قرار است در آن شرکت کند اطلاعات بیشتری کسب می‌نماید.

برخی به اشتباه تصور می‌کنند تست زنی جدای از درس خواندن است و تست‌ زنی را به بعد از عید موکول می‌کنند. غافل از اینکه تست زدن، همانگونه که گفتیم، مثل حل مثال و تمرین جزئی مهم از یادگیری است و نمی‌توان آن را به بعد از عید موکول کرد. لازم به یادآوری است که فرصت بعد از عید ویژه دوره، مرور و تکمیل درس‌هاست و توان یادگیری افراد به اندازه قبل از عید نیست و تصور اینکه فردی بتواند تمام فعالیت‌های یادگیری از تست‌ها را به بعد از عید محول کند بسیار اشتباه و غیر قابل اجراست.

با توجه به این که سوالات آزمون سراسری به صورت تستی و چهار گزینه ای هستند، لازم است تا داوطلبان در سال چهارم (پیش دانشگاهی) بیشتر به این گونه سوالات پاسخ دهند و مهارت های لازم را برای تست زدن به دست آورند.
هر تست دارای چهار گزینه است و اگر ما مطالب را به خوبی خوانده باشیم میتوانیم جواب صحیح را بین این چهار گزینه پیدا کنیم ؛ بنابراین پیدا کردن جواب در سوالات تستی راحت تر از سوالات تشریحی است. اما به دلیل محدودیت وقت پاسخ دهی به هر سوال تستی ( ریاضی ۹۰ثانیه- شیمی ۶۰- فیزیک ۷۵- زیست شناسی ۴۲- ادبیات ۴۳- معارف ۴۱- زبان ۴۸) و با توجه به مفهومی بودن سوالات ، باید سرعت عمل مناسبی برای هر درس داشته باشید.
به دلیل اهمیت زیادی که نحوه ی صحیح تست زنی در موفقیت شما در آزمون سراسری دارد و مشکل اغلب داوطلبان نیز میتواند باشد به طوری که داوطلب علی رغم آمادگی خوبی که با مطالعه و درس خواندن به دست آورده ، در تست زنی سوالات آزمون با مشکل مواجه شده و در همان ابتدا تمرکز و اعتماد به نفس خود را از دست می دهند و از پاسخ به سوالاتی که بلد هستن باز می مانند ، لازم دانستیم تا مراحل مختلف تست زنی و همچنین نکته های مهمی را در هر مرحله برای شما ذکر کنیم.

مراحل تست زنی:
*تست آموزشی و تمرینی
*تست ارزیابی
*تست جمع بندی

۱- تست آموزشی

این نوع تست زنی از مهمترین فعالیت ها و تمرین های آموزشی است که داوطلب میبایستی انجام دهد.
سوالات تستی که یک دانش آموز پس از تمرین و یادگیری هر فصل یا بخش معینی برای مثال و تمرین بیشتر حل میکند، تست آموزشی است.
این نوع تست ها معمولا به صورت طبقه بندی شده در کتاب های کمک آموزشی وجود دارد تا دانش آموز بتواند با ترتیب درست درس را یاد بگیرد و آنهارا در ذهن خود طبقه بندی کند.

نکات و توصیه های مهم:

• در حل تست‌های آموزشی نیاز به درنظر گرفتن وقت و درصد نیست. صرفاً این عملیات برای جاافتادن مفاهیم درسی است. یعنی هدف، سعی در رسیدن به پاسخ درست و درگیر شدن با مفاهیم است.
• حل تست‌های کنکور سال‌های اخیر، یعنی سال‌های ۸۵ به بعد مهم‌ترین سؤالاتی هستند که باید در مجموعه‌ تست‌های آموزشی قرار بگیرند. بنابراین باید در مرحله‌ی اول یادگیری، از تست‌های کنکور سراسری سال‌های گذشته استفاده کرد و پس از اتمام آن‌ها به سراغ تست‌های تألیفی استاندارد شده رفت.
• در مرحله‌ی اول تست‌ زنی پس از یادگیری بخشی از یک درس، نیاز است تا یک به یک تست‌های آموزشی را پاسخ‌داده و پس از حل هر تست، جواب خود را با پاسخ‌نامه‌ی کتاب کمک آموزشی مقایسه کنید. این کار باعث میشود تا آموزش پله به پله کامل شود. اما بعد از این‌که تست‌های اولیه را پاسخ دادید، می توانید در مراحل بعدی ۱۰ تا ۱۰ و یا ۲۰ تا ۲۰ تست‌ها را پاسخ ‌داده و بعد از آن تمام جواب‌های خود را با پاسخ‌نامه‌ی کتاب مطابقت دهید.
• در دروس اختصاصی با شروع مطالعه ‌ی هر مبحث جدید باید مثال‌های جزوه و کتاب درسی را به‌همراه آن حل کنید و پس از آن، تعدادی از مجموعه تست‌های همان فصل را از کتاب کمک آموزشی بزنید؛ مثلاً اگر آن فصل ۱۵۰ تست دارد، ۳۰ تای آن را در مرحله‌ی اول (تست‌های اولیه پس از پاسخ به هر سؤال جواب خود را با پاسخ‌نامه تطبیق دهید.) را بزنید و بقیه‌ی تست‌ها را در روزهای بعدی تقسیم کنید.
• در دروس عمومی به‌ غیر از عربی پس از مطالعه‌ی عمیق هر درس، حدود دو روز بعد از مطالعه تست بزنید. در درس عربی لازم است که بلافاصله بعد از مطالعه‌ی قواعد و ترجمه به تست آموزشی پاسخ دهید و در همه‌ی تست‌های آن هر ۴ گزینه را بررسی کنید.
• حتماً پشت تست‌ها را علامت‌‌گذاری کنید تا دفعه‌های بعد (تکرار تست‌ها) بدانید کدام تست‌ها را باید مجدداً پاسخ دهید. علامت‌هایی مانند ” ص: درست، غ: غلط، ن: نزده، !: نکته‌دار و …” می تواند استفاده شود.

نکته‌هایی که از تست زنی به‌دست می‌آورید را در دفتر خلاصه‌نویسی یا نکته‌برداری بنویسید تا در زمان دوره کردن و یا شب قبل از امتحان به آن‌ها مراجعه کنید.

- تست زنی برای ارزیابی:

بعد از اینکه شما توانستید حداقل ۲ تست از۳ تست (۷۰درصد) تست های آموزشی را به طور کامل پاسخ داده و بررسی کنید (حدود سه هفته) نوبت پاسخ به تست های ارزیابی است.
در واقع تست ارزیابی همان آزمون هایی است که دانش آموزان در خانه برای خودشان برگزار می کنند و به گونه ای ،خودشان را محک میزنند.
دراین مرحله شما باید وقت بگیرید و در صد پاسخگویی تان را نیز به دست آورید. زیرا این امر باعث میشود مهارت و یا عدم تسلط و اشکالات خود را در هر مبحث مشخص کرده و برای رفع آنها تلاش کنید.

نکات و توصیه های مهم تست ارزیابی

• برای تهیه‌ی اولین آزمون، از تست‌های نکته‌دار، غلط زده و نزده‌ی خود را که در تست‌های آموزشی علامت‌دار کرده‌اید، استفاده کنید. این تست‌ها نیاز به چندین بار پاسخ‌گویی دارند تا خلاقیت لازم را برای حل چنین سؤال‌هایی را پیدا کنید.
• چنان‌چه درصدتان در اولین آزمون مناسب بود، از تست‌های باقیمانده (۱/۳ تست‌های باقیمانده از تست‌های آموزشی که نزده‌اید) از خودتان آزمون بگیرید و بلافاصله بعد از برگزاری آزمون اشکالاتتان را برطرف کنید.
• هنر آزمون دادن را (شیوه‌، ترتیب و فن‌ آزمون دادن) در زمان برگزاری آزمون رعایت کنید. ( در مقاله‌ی هنر آزمون دادن به طور مفصل توضیح داده‌ام).
• قبل از هر آزمون آزمایشی، برگزاری آزمون ارزیابی در منزل از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین سعی کنید در هفته‌های قبل از آزمون‌های آزمایشی این کار را به‌طور مداوم انجام دهی. برگزاری آزمون ارزیابی جزو برنامه‌ی هفتگی تو است پس باید جای مشخصی برای آن در برنامه‌ات داشته باشی.
• پس از برگزاری آزمون ارزیابی، پاسخ‌های خودتان را به‌طور کامل بررسی کنید و نکته‌های مهم آن را در برگه‌ی خلاصه‌نویسی یا دفتر نکته‌برداری به عنوان نکته‌ی آموزشی یادداشت کنید تا در فاصله‌های منظمی مستمراً آن‌ها را دوره کنید.
• نیاز است تا در برنامه‌ی هر روز حداقل ۲ آزمون ارزیابی (بین ۱۰ تا ۱۵ تست) از مبحث‌های تدریس شده برگزار کنید تا از تسلط خودتان در آن مطالب مطمئن شوید. در این مورد می‌توانید بعد از بهره‌گیری از تست‌های علامت‌دار و تست‌های باقیمانده از کتاب‌های کمک آموزشی که برای آزمون‌های استاندارد طراحی شده‌اند استفاده کنید.

۳- تست زنی برای جمع بندی

بعد از این که شما تمام موضوعات و مطالب را به خوبی مطالعه کرده و با انجام تست های آموزشی ،یادگیری خود را کامل کردید و پس از حل کردن تست های ارزیابی ، نقاط ضعف و قوت خود را شناخته و تسلطتان بیشتر شد، وقت آن رسیده که سراغ تست های جمع بندی بروید . در این مرحله دانش آموز همراه با دوره ی مطالب خلاصه شده شروع به جمع بندی مباحث میکند.
بهترین زمان برای تست های جمع بندی ، پایان تابستان ، پایان ترم اول (دی ماه) ، ایام نوروز و خرداد ماه است.

نکات و توصیه های مهم:

• قبل از حل تست‌های جمع‌بندی، به خلاصه‌ی خودتان در آن مطلب نگاهی بیندازید.
• ابتدا تست‌هایی را که علامت‌دار کرده‌اید (از تست‌های آموزشی و ارزیابی) به‌ همراه زمان و درصدگیری
  بزنید.
• چنان‌چه تعداد تست‌های علامت‌دار برایت کافی نبود، می‌توانید از کتاب آزمون‌های کمک آموزشی دیگری استفاده کنید. باید تست‌های جمع‌بندی تمام مبحث درنظرگرفته را پوشش دهد.
• حتما پاسخ تست‌های نکته‌دار و یا غلط زده‌ی خودتان را بررسی کرده و نکته‌های مهم آن را در کلاسور خلاصه‌نویسی ثبت کنید.

تمام مراحلی که در تست زنی (آموزشی، ارزیابی و جمع‌بندی) پیشنهاد شد برای تفهیم، تکمیل، تسلط و تثبیت یادگیریت تا آخر خرداد ضروری است. بنابراین هر مرحله را در زمان مناسب انجام بدهید و هیچ کاری را حذف و یا به زمان غیرمناسب موکول نکنید.